Trevor Bayne ve Nascar'daki Seriler Sorunsalı

Nascar sezonunun en büyük ve köklü yarışı olan Daytona 500'ü 20 yaşındaki Trevor Bayne kazandı. Bayne şimdiye kadar Daytona'yı kazanan en genç sporcu oldu. Genç Bayne Nascar'ın en köklü takımlarından Wood Brothers'ın 21 numaralı arabasıyla finişi geçerken takıma 35 yıl sonra bir Daytona daha kazandırmış oldu. Takımın eski ünlü pilotu David Pearson da 21 numarayla Daytona 500'ü 1976 yılında kazanmıştı.

Bu yazıda hayırlısıyla Nascar sezonunu takip etmek isteyen cemaatin en kafasını karıştıran konuya değineceğim: Nascar serileri... Daytona'yı kazanan Bayne'in, bu yarışta şan şöhret ve para kazanmasına karşın hiç puan almadığı gerçeği, ve genç pilotun aslında ikinci lig kabul edilen Nationwide serisinde şampiyonluk hedeflemesi gibi garabeti de izah etmiş olacağım.

Nascar

Her ne kadar yazılarda Nascar diye kısaltsak da, aslında Nascar yurt sathında (yurt=A.B.D.) ve yerel birçok yarış serisini içinde barındıran bir organizasyon/şirket'dir. Araba yarışçılığında, her sporda olduğu gibi; birçok organizasyon birbiriyle rekabet etmiş, ancak birinin baskın çıkması ve hepsini sahiplenmesiyle neticelenmiştir. Nascar'ın ismi içinde "Stock Car" geçmektedir (National Association for Stock Car Auto Racing) ve sonuç olarak, gerçeklerine benzeyen araba yarışlarında ABD'de bir tekel sayılabilir..

Cup Series

Nascar'ın en büyük serisinin soyut adı "CUP"dır. Bu seriye 1950-1970 arasında Grand National denirken, 1970'lerde Winston sigara üreticisinin sponsorluğu ile Cup ismi başlamış. Yakın zamanlara kadar da üst düzey seri Winston Cup adıyla bilindi.

Miss Winston kızlarından biri

2003'de sigara şirketlerine spor sponsorluklarının yasaklanmasıyla beraber üst düzey seri Nextel & Sprint Cup diye isimlenmeye başlandı. Şu sıralarda da üst düzey seri bu isimle devam etmektedir.

İkinci Seri

Bu serinin "CUP" gibi genel bir ismi yok. Genel olarak ikinci lig kabul edilen bir seri bu. İlk olarak daha kısa pistlerde "Sportsman Series" diye isimlendirilmesiyle başlanmış. 1970'de Winston üst düzey isim sponsorluğunu alınca "Grand National" ikinci serinin adı olmuş. 1986'de Busch birasının sponsor olmasıyla "Busch Grand National"ya da kısaca "Busch Series" diye anılmaya başlamış (Tabii burada hafiften beyzboldaki "bush league" esprisi de var)

İkinci lige 2007'de Nationwide adlı sigorta şirketinin sponsor olmasıyla serinin adı Nationwide Series oldu. Grand National adı ise Nascar'ın yerel organizasyonlarının genel adı olarak 3. Lig'e kadar geriledi. Umarım hafızam bana bir oyun oynamıyordur çünkü şu an arattığımda Grand National adında doyurucu birşey bulamadım Nascar.com sitesinde. Sanırım bu ismi tarihin çöplüğüne terkettiler.

Kamyonet ve ARCA Serileri

Foxsports'da iki tane "Nascar" yarış serisi yayınlanıyor. İlki kamyonetlerin yarıştığı "Truck Series" serisi. Bu seri için 2.5ncu lig denebilir. Çoğunlukla gençler ve üst serinin ihtiyar delikanlılarının katıldığı bir yarış serisi bu.

Kamyonet yarışları şandan şöhretten uzak ama zevkli.

Arca ise, eskiden Nascar ile rekabet halinde olan, sonradan Nascar'ın yuttuğu bir seri. Seviye olarak buna da 2.5ncu lig demek gerek.. Foxsports'da yayınlandığından en çok Nascar zannedilen yarışlar bunlar. Şahsım çevresinde Nascar'ın sorumlusu telakki edilen bir kişi olduğumdan, gelip "Dün akşam Nascar yarışı seyrettim" diyenlere "Eeee, hayır, o pek Nascar sayılmaz" diye cevap vermeyi görev kabul ediyorum. (Bu arada ARCA ile Nascar'ın bazen aynı haftasonu aynı pistte yarışmak dışında organik bağı yokmuş. Bkz. aşağıdaki yorumlar)

Peki Sorun Nedir?

Nascar'ın serilerinde her yarışa isteyen katılabilir. Yarışacak araba sayısı 43 ile sınırlı olsa da, çok daha fazla araba sıralama turlarına katılıp ilk 43'e girerek bileğinin hakkıyla yarışma hakkını kazanabilir. Örneğin, Daytona 500'ü kazanan Trevor Bayne'nin takımı Wood Brothers eski ihtişamlı günlerinden uzak olduğundan "part-time" olarak seçme yarışmalara katılan bir takım. Bayne de tecrübe kazanmak için Daytona 500'e katılmış. Aslında Nationwide'da yarışacak bir sürücü, hatta Daytona 500'ü kazanması hiç beklenmiyordu.

Bu sezon öncesi Nascar bir kural değişikliği yaptı. Sürücünün hangi serilerde yarıştığına kimse karışmıyor ama hangi seriden puan almak istediğini sezon başında belirlemek zorunda. Bayne'nin Cup'dan puan alamamasının sebebi de puan alacağı seriyi Nationwide olarak ilan etmiş olması. Ağlamak yok!

Bu kural değişikliğinin sebebi Buschwhackers lakabı takılan Cup sürücüleri. Bunlar Cumartesi yapılan ikinci lig yarışlarına katılan esas seri pilotları. Bu gelenek eskiden beri var; örneğin büyük tecrübe Mark Martin neredeyse kariyerinin tamamında Busch yarışlarına katılmış bir veteran. Hatta ikinci ligde yarışan sürücülerin, en iyi öğrenme sürecini Mark Martin kendilerine tur bindirdiğinde bir süre peşine takılıp neler yaptığına bakarak yaşadıkları konuşulurdu. Ama nihayetinde Mark Martin her yarışa katılmaz, şampiyonluğa da mücadele etmezdi. Cup sürücülerinin ikinci lig yarışlarına katılmaları da Nascar yönetimi tarafından her daim desteklendi, çünkü şüphesiz ünlülerin yarışması seyirci ve medya ilgisini arttırıyordu.

Nationwide 2010 şampiyonu Brad Keselowski, aynı zamanda Cup'da da tam zamanlı yarışıyor

Fakat son yıllarda ise Buschwacker sürücüler çıldırdı. Nationwide serisinde 2006-2010 arası tüm şampiyonluklar onlara gitti. Hatta 2010 sezonunda ilk 3 sıra Buschwackerlar'ın oldu. Kural değişikliği de işin şirazesi bu şekilde şaşınca yapıldı. Sonuçta Nationwide, aslında Cup'a girmek isteyen sürücülerin tecrübe kazanması için tasarlanmış bir seri.

Sanırım Nascar serilerini klavyemiz döndüğünce anlatabildik.